|
Spis tre¶ci dzia³u "Artyku³y"
Wysportowany Staffordshire Bull Terrier - dlaczego?
Autor: Heather Maxwell
Tytu³ oryginalny: "Why The Athletic Stafford"
T³umaczenie: Dagmara Strumiñska-Parulska
www:
Alfa Tauri
e-mail:
dagmara@alfatauri.pl
Dlaczego wybrali¶my w³a¶nie te wspania³e psy na naszych towarzyszy, których tak wiele osób siê boi i tak wiele osób kocha?
S± lojalne i uczuciowe, o zwartej budowie, nieustraszone i niezale¿ne. Przodków tych psów mo¿na doszukiwaæ siê du¿o dalej ni¿ w pocz±tkach XIX wieku, ale pierwsze krzy¿ówki Bull&Terrier pochodz± z 1800 roku. W maju 1935 brytyjski Kennel Club zatwierdzi³ rasê i wzorzec staffordshire bull teriera. Dlaczego jednak obecnie wzorzec zosta³ zredukowany w rozmiarze i funkcji? Mo¿e celem by³o, aby uczyniæ ze staffika psa bardziej akceptowanego przez ogó³ spo³eczeñstwa po latach potêpienia i sensacyjnych opowie¶ci kr±¿±cych wokó³ rasy. Mo¿emy jednak zauwa¿yæ, ¿e zmiany te nie wysz³y psom na dobre.
Czytaj±c doskona³y artyku³ A. Bryden'a "Lets have some fun" przysz³o mi na my¶l kilka spraw zwi±zanych ze sprawno¶ci± i ruchem staffików. Najbardziej w artykule zaskoczy³o mnie stwierdzenie, ¿e "wzorzec opisuje, i¿ SBT powinien byæ psem o sprawnym i sprê¿ystym ruchu, ale jak sêdzia ma to oceniæ i zrozumieæ".
Wierzê jednak, ¿e w pewnym stopniu mo¿na oszacowaæ sprawno¶æ psa na ringu wystawowym.
Ka¿dy mo¿e pope³niæ ten sam b³±d podczas hodowli, sêdziowania lub okre¶lania sprawno¶ci w jakiejkolwiek rasie. Zaczynamy oceniaæ psa jedynie w odniesieniu do wzorca, ignoruj±c jej przeznaczenie i historiê. W mojej opinii, ¿aden hodowca czy sêdzia nic nie osi±gnie, gdy bêdzie polega³ tylko na wzorcu rasy. Nie wystarczy wiedzieæ, ¿e pies nie powinien mieæ lu¼nych ³okci, ale nale¿y wiedzieæ "dlaczego" powinien mieæ ³okcie zwi±zane. Dopiero z tak± wiedz± mo¿na lepiej wybraæ najlepszego psa. Psa, który bêdzie odpowiada³ przeznaczeniu rasy.
Sprawny oznacza zwinny, zrêczny lub szybko poruszaj±cy siê, przy czym wiêkszo¶æ wzorców ras k³adzie nacisk na budowê psa daj±ca wytrzyma³o¶æ, a nie szybko¶æ. Wytrzyma³o¶æ oznacza si³ê pozwalaj±c± znie¶æ wysi³ek fizyczny lub stres. Oszacowanie sprawno¶ci staffordshire bull teriera w oparciu o wzorzec zaczyna siê w momencie, gdy patrzymy na niego jak stoi.
Pies powinien byæ zrównowa¿ony, a wiedza o anatomii bêdzie tu bardziej u¿yteczna ni¿ wzorzec. Pies, który jest w statycznej równowadze bêdzie mia³ przednie i tylne nogi równoleg³e. Przednia ³apa bêdzie bezpo¶rednio pod pionowym ¶rodkiem ³opatki. W tylnej ³apie piêta lub ¶ródstopie powinno byæ równoleg³e i lekko za miednic±. Pies z dobrym k±towaniem przodu i z³ym ty³u lub odwrotnie nie jest zrównowa¿ony i zwykle nie porusza siê prawid³owo. Pies ze s³abym k±towaniem i przodu i ty³u móg³by byæ lepszy w statyce i mo¿e móg³by nawet poruszaæ siê ca³kiem dobrze, ale nigdy nie bêdzie tak zwinny jak pies, który jest w pe³nej równowadze i o prawid³owym k±towaniu.
Choæ g³owa ma ma³o wspólnego ze sprawno¶ci± psa, jest kilka istotnych punktów, które chcia³abym poruszyæ. Krótka kufa sama w sobie nie jest problemem, ale s± czasem problemy, które towarzysz± krótkiej kufie. Pierwszy z nich to lu¼ne podniebienie, które powoduje trudno¶ci w oddychaniu i mo¿e spowodowaæ problemy z sercem. Jednak nie wszystkie psy dysz±ce i sapi±ce w ciep³e dni, które widzimy, musza mieæ lu¼ne podniebienie. D³ugo¶æ kufy jest zwi±zana z d³ugo¶ci± jêzyka, która z kolei jest wa¿na w procesie ch³odzenia. Te psy musz± po prostu bardziej siê staraæ, aby siê nie przegrzaæ. Pora tak¿e by napisaæ co¶ o zêbach. Im krótsza kufa, tym mniej miejsca na zêby. U staffików do¶æ typowy jest brak którego¶ z przedtrzonowców po obu stronach ¿uchwy, jednak psy powinny mieæ wszystkie 42 zêby. Widywa³am psy, które mia³y nawet braki do trzech przedtrzonowców po obu stronach, wiêc w sumie brakowa³o sze¶ciu zêbów. Efekt taki, ¿e wystarczy³by jeszcze brak jakiegokolwiek z zêbów i jedyne co pies móg³by zrobiæ z walce to soczy¶cie uca³owaæ przeciwnika.
Ale wróæmy do sprawno¶ci.
Front psa powinien mieæ prawid³owo po³o¿one ³opatki. Wykrok przedniej ³apy powinien byæ w przybli¿eniu równy k±towi ³opatki, st±d im lepiej ustawiona ³opatka, tym lepszy wykrok i ruch. Zwierzêta zbudowane tak, by osi±gaæ jak najwiêksz± wytrzyma³o¶æ (np. wilk) maj± dobrze po³o¿one ³opatki, podczas gdy zwierzêta przystosowane do osi±ganie znacznych prêdko¶ci (np. gepard) maj± ³opatki po³o¿one pionowo. W k³usie, ³opatki prawid³owo ustawione wyd³u¿aj± krok i zwiêkszaj± wytrzyma³o¶æ. Psy ze stromymi ³opatkami maj± krótki wykrok, s³absz± wytrzyma³o¶æ i zdaj± siê podskakiwaæ w górê w miejscu k³êbu.
Wzorzec wymaga psa, który ma dobr± "ko¶æ".
Ko¶æ w przedramieniu psa jest albo owalna albo okr±g³a. Psy zbudowane w sposób u³atwiaj±cy osi±ganie znacznych prêdko¶ci maj± owalne ko¶ci przedramienia. Psy o szerokim froncie, zbudowane tak, aby wytrzymywaæ du¿y nacisk si³y, czyli tak by utrzymywaæ stabilno¶æ jak staffordy, powinny mieæ ko¶ci okr±g³e.
Wzorzec mówi o szerokim froncie, g³êbokiej klatce piersiowej, dobrym o¿ebrowaniu, czyli inaczej o kolistej klatce piersiowej, której struktura jest silniejsza i ma wiêksza objêto¶æ dla serca i p³uc. Jedyn± wad± kolistej klatki piersiowej jest fakt, ¿e ³opatka musi poruszaæ siê w górê i w dó³ na zakrzywionej powierzchni. P³aska powierzchnia jest bardziej wydajna, zwierzêta stworzone do szybko¶ci maj± g³êbok±, w±sk± klatkê piersiow±, p³ask± po bokach. Pod±¿aj±c w kierunku lêd¼wi, wzorzec wymaga zwi±zanego psa. Choæ d³ugie lêd¼wie s± os³abieniem struktury, to jednak nie mog± byæ zbyt krótkie, gdy¿ odpowiednia d³ugo¶æ jest wa¿na dla mo¿liwo¶ci skrêcania.
Koñczyny tylne równie¿ powinny byæ dobrze zwi±zane. Pozwala to na d³u¿szy wykrok i daje psu wiêksz± zwinno¶æ i elastyczno¶æ. Proste kolana s± wed³ug mnie bardzo powa¿n± wad±. Pies o prostych kolanach nie mo¿e poruszaæ siê swobodnie i dynamicznie, a przede wszystkim sprawnie. Tylna pêcina powinna byæ stosunkowo krótka, gdy¿ pozwala to na wiêksza wytrzyma³o¶æ. D³uga pêcina jest pomocna tylko przy osi±ganiu znacznych prêdko¶ci.
Wzorzec mówi, ¿e linia górna powinna byæ pozioma, a ogon powinien byæ nisko osadzony. Czy to mo¿e i¶æ w parze? Z moich obserwacji wynika, ¿e psy z poziom± lini± górn± maja na ogó³ wy¶rodkowane osadzenie ogona, ani za nisko, ani za wysoko. Podczas gdy psy szczup³e, z nieznacznym umiê¶nieniem ³uku lêd¼wiowego maja na ogó³ ogon nisko osadzony. Ró¿nice w tych dwóch rodzajach linii górnej s± spowodowane k±tem lub kszta³tem miednicy.
Psy o poziomej linii maja miednicê ustawion± pod k±tem 30 stopni od linii poziomej. To ustawienie pozwala na dobry wykrok tylnych ³ap z wyra¼nym napêdem pochodz±cym od tylnych koñczyn. Psy o do¶æ lekkiej muskulaturze i nisko osadzonym ogonie maj± miednicê pod k±tem 35 lub 40 stopni, a to powoduje krótki wykrok. K±t miednicy wskazuje nam równie¿ na wydajno¶æ skrêtów i stroma miednica jest wskazana przy szybkich skrêtach i zwinno¶ci. Jednak pies, którego miednica jest zbyt stroma ma ograniczony wykrok i bêdzie porusza³ siê drobnymi kroczkami.
Psy wygl±daj±ce jak kultury¶ci mog± mieæ du¿a masê miê¶niow±. Silne miê¶nie daj± wiêksza si³ê, ale ma³y refleks.
Dla sêdziego, który ocenia sprawno¶æ psa, mo¿e byæ u¿yteczne zrozumienie równie¿ problemów wrodzonych takich jak dysplazja lub nawykowe zwichniêcie rzepki. Psy, które w ruchu odstawiaj± kolana na zewn±trz lub jedna z koñczyn zachodzi na drug±, wykonuja wiêcej pracy, a taki ruch powoduje problemy z kolanami lub biodrami, co zdecydowanie eliminuje psa i na pewno nie czyni go zwinnym i sprawnym.
Podsumowuj±c - zdrowy, wyrazi¶cie i prawid³owo zbudowany pies, który porusza siê swobodnie w ringu jest psem, który jest aktywnym i sprawnym psem równie¿ poza ringiem.
<< wstecz
|
